Onlangs heeft Wouter Bandstra afscheid genomen als regiocoördinator Noord voor Unie-ABC en als voorganger van de Baptistengemeente Sneek. Hij gaat – verrassend – aan de slag bij drie kerken van de Protestantse Kerk Nederland (PKN). “Best een spannende stap, maar je weg als christen mag ook wel eens ongemakkelijk zijn.”

Kun je iets vertellen over hoe je weg tot nu toe is gegaan?

Ik ben een ‘paplepelbaptist’: opgegroeid in een baptistengezin, we hoorden bij de Baptistengemeente Stavoren. Toen ik een jaar of zestien, zeventien was, nodigde Albrecht Boerrigter – toen onze voorganger, later Algemeen Secretaris bij de Unie – me uit voor de Alpha-cursus. Een belangrijk moment in mijn persoonlijk geloof. Daarom zeg ik altijd: gemeenten, heb oog voor je jongeren, neem ze serieus, zie hun kwaliteiten!

Na de middelbare school ging ik naar het conservatorium en vervolgens heb ik een aantal jaren veel opgetreden. Toen ik in een burn-out terechtkwam, was dat voor mij een tijd van herbezinnen. In dat kader bezocht ik een open dag van het Baptisten Seminarium. Toen ik daar binnenkwam, ontmoette ik Albrecht weer. Hij zei: ‘Ik heb ervoor gebeden dat je zou komen, maar ik heb het je niet gevraagd, want het moest niet voor mij zijn dat je kwam.’ Heel bijzonder. Toch leek het erop dat de opleiding niet voor mij was weggelegd: ik had niet de juiste vooropleiding, ik kon de studie niet betalen en de lessen waren op een dag in de week dat ik niet kon. Maar even later sprongen al die drie stoplichten op groen: iemand uit mijn gemeente bood aan mijn opleiding te betalen, ik hoorde dat de lesdag naar een andere dag in de week werd verschoven, en in de zomer vooraf aan het nieuwe collegejaar kon ik voldoende bijspijkeren om te mogen beginnen.

Hoe kwam je bij de Baptistengemeente Sneek terecht?

Ik liep daar stage en juist in die tijd moesten ze op zoek naar een nieuwe voorganger. Ik was echter aanvankelijk helemaal niet in beeld. Aan drie belangrijke eisen die ze hadden voldeed ik niet: ze zochten iemand tussen de 35 en 45 jaar oud (ik was dertig), met veel ervaring (ik begon net), die honderd procent beschikbaar was (ik gaf twee dagen in de week gitaarles en wilde daar ook mee doorgaan). Toch kwamen ze uiteindelijk alsnog bij mij terecht. Dat was voor de gemeente best een sprong in het diepe; ik heb het heel bijzonder gevonden dat ze het met mij aandurfden. Uiteindelijk heb ik mij er met heel veel passie en energie twaalf jaar ingezet.

En hoe kwam de functie als regiocoördinator bij Unie-ABC op je weg?

Ik ben altijd bovenlokaal geïnteresseerd geweest. Wat er in je eigen gemeente gebeurt is mooi en belangrijk, maar met een helikopterview naar het grotere geheel kijken vind ik ook heel boeiend. Zo heb ik me samen met een pastoor altijd erg ingezet voor interkerkelijk contact in Sneek. Toen ik vier jaar geleden de vacature van regiocoördinator tegenkwam sprak die mij dan ook erg aan. Ik solliciteerde en mocht een dag in de week mee gaan werken in een prachtig team.

Hoe kijk je op de afgelopen jaren terug?

Ik mocht er op kernmomenten zijn voor de gemeenten in mijn regio, ze ondersteunen of een spiegel voorhouden, zien waar God op die plekken mee bezig was … dat vond ik heel waardevol. Als regiocoördinator kom je vaak langszij in crisissituaties. Ik herinner me een gemeente waar een moeilijke situatie was ontstaan tussen de raad en de voorganger – de voorganger zou afscheid nemen. De gemeentevergadering daarover was heel spannend en ze vroegen mij of ik erbij wilde zijn. Gewoon als achtervang, mocht er iets gebeuren. De avond verliep rustig, maar ik merkte wel dat verschillende mensen graag hun verhaal even aan mij kwijt wilden. Dat vond ik een mooie rol, een beetje als een grote broer die meekijkt, samenvat, niet oordeelt. Ook heb ik op verschillende momenten de pijn ervaren van gemeenten die steeds kleiner werden, maar dapper doorgingen. Het was fijn om daarin betrokken te zijn, voor ze te bidden.

Waar ik ook enthousiast over ben, is het digitale leerplatform dat we samen hebben ontwikkeld voor toerusting van de gemeenten. Toen het net was gepresenteerd organiseerde ik voor de twee baptistengemeenten in Sneek samen een startavond. Het was een mooie bijeenkomst, waar mensen elkaar beter leerden kennen en ontdekten dat ze in beide gemeenten eigenlijk tegen dezelfde vragen aanliepen. Vlak daarna brak corona uit en konden we niet meer fysiek bij elkaar komen. Toen was het zo bijzonder dat we toch door konden gaan met het programma, omdat het leerplatform online ingericht was: de deelnemers konden de stof gewoon achter hun eigen laptop doornemen.

Nu neem je afscheid van onze geloofsgemeenschap om kerkelijk werker te worden in drie PKN-kerken: Oudemirdum, Nijemirdum en Sondel. Hoe is dat gegaan?

Twee jongeren die ik gitaarles geef, vertelden op een gegeven moment dat hun kerk een nieuwe predikant zocht. Dat kon ik wel worden, grapten ze. Maar er was aanvankelijk niet echt sprake van, want die kerken zochten iemand uit hun eigen kerkverband. Toch werd het uiteindelijk serieuzer en uiteindelijk werd ik gevraagd. De kerk in Oudemirdum kennen we via de familie van mijn vrouw, dus het was ook weer niet zó vreemd. Maar het zou wel betekenen dat ik geen voorganger kon worden, maar als kerkelijk werker zou worden aangesteld. Na overleg met mijn vrouw en nadat we een beetje aan het idee zijn gaan wennen, heb ik ‘ja’ gezegd.

Ik heb altijd een goede klik met jeugd en één van de drie kerken heeft veel jongeren: dat geeft me wel echt een energieboost en ik zie ernaar uit om iets voor ze te betekenen. Ik hoop er met Samen Jong aan de slag te kunnen en steun ook van harte dat de kerk onlangs is begonnen met de Alpha Cursus. Tegelijk moet ik natuurlijk ook gaan ontdekken wie daar in die gemeenten zitten en welke dingen bij de mensen daar aansluiten. Verder zal het bijzonder zijn om in zulke dorpskerken aan de slag te gaan – dat voelt wel als een eer. Iemand zei laatst tegen mij: ‘Baptistengemeenten zijn als een vriendenclub, ze komen samen in een intieme sfeer met mensen die dezelfde opvattingen hebben rondom allerlei geloofsthema’s. De PKN is juist als een familie waar je nu eenmaal bij hoort: je gaat naar de kerk die in jouw dorp staat en je hoort bij elkaar, ondanks dat je heel anders over dingen kunt denken.’ Dat vond ik wel een mooi beeld. Ik ben benieuwd hoe dat gaat uitpakken.

Wanneer ga je beginnen?

Op zondag 9 juni word ik in mijn nieuwe kerk bevestigd door Wim Beekman, een bekend iemand binnen de PKN. Een bijzonder tintje is dat Teun van der Leer (voorganger en oud-rector binnen Unie-ABC, red.) de inzegening zal doen. Overigens moet ik de komende tijd nog wel een paar stappen zetten om echt aan de slag te kunnen, te beginnen met een gesprek om in het ‘register kerkelijk werkers’ van de PKN te kunnen worden opgenomen. Daarna moet ik een preekconsent aanvragen, zodat ik mag preken, en tot slot moet ik de sacramentsbevoegdheid krijgen om het avondmaal en de doop te mogen bedienen. Ik realiseer me daardoor wel dat ik straks een vreemde eend in de bijt ben en bij vlagen vind ik dat ook best spannend. Maar aan de andere kant: iemand als Paulus had pas écht lef, hij ging de hele wereld over om het Evangelie te verkondigen. Bij mijn afscheid in Sneek heb ik afgelopen zondag gezegd: zolang de Heer en mijn gezin maar bij me blijven, heb ik er het volste vertrouwen in dat ik er mijn plek mag vinden. Bovendien: het leven van een christen mag ook best eens ongemakkelijk zijn. In principe houd ik daar wel van. Ik sta er dan ook met een positieve en verwachtingsvolle houding in en bid dat ik echt iets kan betekenen in de gemeenten die ik nu mag gaan dienen.

Gerdien Karssen
Communicatiemedewerker Unie-ABC