Een weekend op bezoek in Azerbeidzjan
Zending
28 oktober 2025
In juli brachten Peter Kos, voorganger van Baptistengemeente Ede Op Doortocht, en Peter Stoter, lid van Op Doortocht en Algemeen Secretaris van Unie-ABC, samen een bezoek aan Azerbeidzjan. Via het project Mission Partners van de EBF en CAMA Zending is hun gemeente verbonden aan een gemeentestichtingsproject van de Baptistenkerk in Bakoe.
Missie Partners
“Het idee van twee gemeenten die zich als partners aan elkaar verbinden bestaat zowel binnen de Europese Baptisten Federatie (EBF) als bij CAMA Zending al langere tijd”, vertelt Peter Stoter. “Het gaat hierbij vaak om de koppeling van een westerse gemeente aan een gemeente of gemeentestichtend project in een land waar weinig christenen zijn. Een heel sterk punt van deze opzet is dat de evangelisten locals zijn: mensen die de taal en cultuur kennen en onder hun eigen volk het Evangelie delen. De westerse gemeente draagt hier financieel aan bij, zo’n 6000 euro per jaar. Dat is een stuk goedkoper dan zelf een zendeling uitsturen, die dan ook eerst de taal moet leren en in een onbekende cultuur terechtkomt.” Zo’n partnerschap is overigens nadrukkelijk wederzijds: “Het is meer dan een relatie van donor en ontvanger. Het is de bedoeling dat je echt contact met elkaar hebt en gebedspunten, ervaringen en adviezen uitwisselt.”
Jeruzalem, Samaria en de rest van de wereld
Dit principe spreekt de beide Peters erg aan. Peter Kos: “Als het goed is, heeft elke gemeente het verlangen om het Koninkrijk van God te laten groeien. Maar je bent daarbij onder meer beperkt in de plek waar je bent en het soort mensen dat je kunt bereiken. Onze gezamenlijke opdracht is om het Evangelie te verkondigen ‘in Jeruzalem, Samaria en de rest van de wereld’: zo’n partnerschap is een geweldige tool om daar vorm aan te geven en je te verbinden aan christenen op andere plekken, in andere omstandigheden. Heel inspirerend.”
De reis naar Azerbeidzjan heeft het partnerschap extra verdieping gegeven. “In de twee jaar partnerschap hadden we elkaar wel eens via een videoverbinding gesproken, maar we hadden de mensen nog niet echt leren kennen. Het idee ontstond om hen in november naar Nederland te halen, zodat we als gemeente nader kennis met hen konden maken. Ze zouden dan ook tijdens de Unie-ABC-dag iets kunnen vertellen over hun werk, als voorbeeld van wat partnerschap kan inhouden. Toen besloten we om dan eerst naar hén toe te gaan, omdat het ons ook zou helpen een beter beeld te krijgen van wat zij nu eigenlijk doen, om hen met eigen ogen aan het werk te zien in hun bediening.”
Stad zonder kerk
En zo bracht het tweetal in juli een weekend door in Azerbeidzjan. “De eerste avond maakten we kennis met Elmeddin en Tahira”, vertelt Peter Stoter. “Zij zijn vanuit de Baptistengemeente in Bakoe als evangelisten uitgezonden naar Samaxi, een kleine stad zonder christelijke kerk. Het echtpaar hoopt daar op termijn een gemeente te stichten. We raakten meteen onder de indruk van hun vrijmoedigheid om met mensen over Jezus te spreken. Elmeddin doet dat met woorden, Tahira met liefde, speciaal voor kinderen met een beperking. Samen leiden ze mensen naar de Heer.”
Azerbeidzjan is een moslimland. “De Baptistengemeente in Bakoe wordt gedoogd”, legt Peter Kos uit, “maar om een nieuwe kerk te stichten moet je met vijftig christenen zijn die allemaal in die woonplaats geboren zijn. Dus tot dat aantal is bereikt, kunnen de gelovigen in Samaxi alleen in huiselijk kring bij elkaar komen.”
Bijzondere ontmoetingen
Op zaterdag bezochten ze samen met Elmeddin en Tahira vier christelijke families, die vaak door middel van een audio-Bijbel (vanwege het grote aantal ongeletterde mensen) van Elmeddin tot geloof zijn gekomen. Bij twee van deze gezinnen speelde een droom een rol bij de bekering, vertelt Peter Kos. “Een vrouw voor wie het leven erg donker was geworden door haar halfzijdige verlamming en de discriminatie waar ze mee te maken had, droomde over een lichte persoon. Toen ze kort daarop Elmeddin en Tamira tegenkwam, gaf die droom hen een ingang om over Jezus te spreken. Inmiddels is het letterlijk licht geworden in haar leven: de gordijnen waren wijd open tijdens ons bezoek, de vrouw straalde. Iemand anders droomde over een man met een baard en een sleutel en kreeg de boodschap dat hij naar die man moest luisteren. Toen Elmeddin, een man met een baard, hem vervolgens aansprak – hij had zijn autosleutels in zijn hand – werd hij herkend als de man uit de droom.”

Nog een bijzondere ontmoeting was er ’s middags tijdens een wandeling in de bergen. Peter Stoter: “De herder Toral was zo dankbaar dat hij Jezus had leren kennen, dat hij erop stond Elmeddin een geit mee te geven om aan een kindertehuis te schenken. De geit ging levend mee achter in de auto!”
Dienst in het Azerisch
Op zondag stond een bezoek aan een dienst van de missiepartner, de Azerische Baptistengemeente, op het programma. Peter Stoter: “De dienst begon om één uur, omdat er ’s ochtend eerst een dienst is van Russisch sprekende baptisten. Wat een hartelijke ontvangst kregen we daar, al konden we van de taal niets verstaan. Gelukkig werd de preek voor ons vertaald.” Er waren trouwens twee preken, vult Peter Kos aan. “Eerst een onderwijspreek en vervolgens nog een preek met een oproep om je toe te wijden aan Jezus. Op zaterdag had Elmeddin zijn preek met mij doorgenomen en konden we daar samen over nadenken. Mooi om zo de verbondenheid te ervaren!” Peter Stoter: “Heel bijzonder vond ik ook het moment van schuldbelijdenis, waarbij tientallen mensen naar voren kwamen om, hardop in de microfoon, hun zonden te belijden! Dat kennen we zo niet in Nederland. Na de dienst lunchten we nog met voorganger Samir en spraken we met hem over ons partnerschap.”
Vrienden
Zo pakte het weekend meer dan goed uit, zegt Peter Stoter: “We zijn er twee volle dagen geweest, hebben heel intensief met Elmeddin en Tamira opgetrokken en hebben het gevoel dat we in die korte tijd vrienden zijn geworden! Toen we afscheid namen hebben we nog op straat voor elkaar gebeden. Zo bijzonder.” Peter Kos noemt dat ‘de schoonheid van het Koninkrijk’: “De vertrouwdheid, het elkaar herkennen als broeders en zusters, door de Heilige Geest en in het gedeelde verlangen om te werken in Gods Koninkrijk, de broederschap die wordt bezongen in Psalm 133 … een voorrecht om dat mee te maken.”
Tot slot geeft Peter Stoter nog aan dat de boodschap van het Missie Partners-project niet is dat zendelingen vanuit Nederland uitzenden helemaal niet meer moet gebeuren. “Voor sommige gebieden is dat zelfs nodig, omdat daar nog helemaal geen christenen zijn. Maar het steunen van lokale evangelisten kan wel heel goed werken en zo’n contact is ook echt een zegen voor je eigen gemeente.”
Gemeenten die belangstelling hebben voor een partnerschap kunnen contact opnemen met
Gerdien Karssen
Communicatiemedewerker Unie-ABC