College van Beroepbaarstellingen
Het College van Beroepbaarstellingen (CvB) heeft als taak om namens de aangesloten gemeente de geschiktheid van toekomstige voorgangers te toetsen. Zij is in staat om voorlopige en algemene beroepbaarstellingen te verlenen aan (kandidaat) voorgangers.
Direct regelen:
Leden
Gijs Lammerts van Bueren
Regien Smit
Bea Tieleman
Marion Dik
Marco Wittenberg
Hans Wulffraat
Over een beroepbaarstelling
Ambtstheologie binnen een geloofsgemeenschap waarin het priesterschap van alle gelovigen centraal staat, heeft iets ambivalents. Sommigen vermijden de term ‘ambt’ daarom het liefst, omdat het teveel een ‘tegenover’ veronderstelt. Zij spreken liever van ‘bediening’ of ‘gave’. Anderen pleiten juist voor een duidelijkere positionering van het ambt, als teken van de aanwezigheid van Christus, de Goede Herder, in het midden van de gemeente (zie ook de publicatie van het Seminarium hierover 'Van Onderen'). De spanning binnen de ambtstheologie van Unie-ABC vertaalt zich direct naar de concrete praktijk van opleiding, toetsing en erkenning, alsmede de praktijk van lokale gemeenten.
De werkorde van het CvB drukt de visie uit op een Algemene Beroepbaarstelling (AB), die recht wil doen aan (1) de theologische belangen en spanningen die er liggen rondom voorgangerschap binnen Unie-ABC en (2) de professionele kaders van het voorgangersberoep binnen een sterk veranderende cultuur en werkveld. Daarnaast staat in de werkorde vermeld welke procedure wordt doorlopen voor het verlenen van een Zending door Unie-ABC aan geestelijk verzorgers.
Algemene en voorlopige beroepbaarstelling
Beroeping tot voorgangerschap (als ambt of bediening) gebeurt binnen congregationalistische gemeenschappen in principe lokaal. Een gemeente brengt een beroep uit op een persoon, die door handoplegging bevestigd wordt als voorganger. Unie en ABC kenmerken zich beide door de congregationalistische structuur waarin het hoogste gezag bij de lokale gemeente ligt. Tegelijkertijd hebben zij een aantal zaken op bovenlokaal niveau georganiseerd. Immers, congregationalisme betekent geen onafhankelijkheid of autonomie, maar plaatst lokale vrijheid in een wederzijdse afhankelijkheid en accountability met anderen, als uitdrukking van de eenheid van de kerk. Geen ‘independence’ maar ‘interdependence’.
De complexiteit rondom het voorgangerschap vraagt om de benodigde expertise die veelal niet lokaal aanwezig is; maar belangrijker: 'interdependence’ betekent ook werken aan een voorgangerskorps dat een bovenlokale bediening heeft, en niet uitsluitend gebonden is aan één lokale gemeente, maar werkt voor een groter geheel. De Algemene Beroepbaarstelling (AB) drukt dat uit als een soort kwaliteitscode: het CvB acht de voorganger geschikt om binnen de bredere Unie-ABC- gemeenschap voorganger te zijn en impliceert daarnaast dat de voorganger in principe open staat om het bredere kerkgenootschap te dienen. Tegelijkertijd -en in lijn met het congregationalisme- stelt het CvB zich open voor de lokale gemeente wanneer deze een voorganger zonder AB beroept. Op aanvraag van de gemeente en de beroepen voorganger onderzoekt het CvB de haalbaarheid van een AB, kent op basis daarvan een Voorlopige Beroepbaarstelling (VB) toe en werkt vervolgens met de kandidaat toe naar een AB.
Aangezien het beroep van voorganger midden in een veranderende wereld wordt uitgeoefend, zou het vreemd zijn om de bovenlokale kwaliteitstoets van een AB eenmalig te laten zijn, zonder dat enig zicht is op hoe een Unie-ABC voorganger zich door de tijd heen ontwikkelt en de voorganger zelf daar ook nooit op bevraagd wordt. Om de kwaliteitstoets van een AB meer duurzaamheid en inhoud te geven, is de geldigheidsduur van een AB 5 jaar, waarna deze telkens verlengd kan worden (voor de specifieke eisen, zie het reglement).
Zending naar externe instanties
Unie-ABC verleent een zending aan geestelijk verzorgers bij Justitie, Defensie en de Gezondheidszorg. Werken als geestelijk verzorger bij deze maatschappelijke instanties vraagt om een brede oecumenische visie en competentie als het gaat om de omgang zowel met de mensen, aan wie geestelijke zorg wordt verleend, als met de organisatie en collega’s van andere theologische disciplines. Het is afhankelijk van de sector of überhaupt om een kerkelijke zending wordt gevraagd. Bij Justitie en Defensie is het een voorwaarde, in de gezondheidszorg niet. De visie van Unie-ABC is, dat de vereisten van de externe organisatie enerzijds leidend zijn, maar dat anderzijds op verzoek ook zending wordt verleend aan hen, voor wie dat niet vereist is. Immers, geestelijk werk kan in het Unie-ABC-gedachtegoed niet zonder geestelijk thuis, een community waar geestelijk verzorgers in contact en gesprek blijven over hun geestelijk leven, hun geloofsidentiteit en -ontwikkeling en hun professionaliteit. De zending wordt verleend door het Bestuur van Unie-ABC; het CvB brengt een advies uit aan het Bestuur. De zending wordt verleend voor een periode van 5 jaar en kan telkens worden verlengd. In de werkorde staat vermeld hoe deze verlenging kan worden aangevraagd.
College van Beroepbaarstellingen
Het CvB is aangewezen door het kerkgenootschap om namens het kerkgenootschap (bovenlokaal) de roeping, kwalificaties en geschiktheid van toekomstige en startende voorgangers te toetsen en te erkennen. Het CvB hanteert rondom de AB de volgende criteria: (1) Lidmaatschap van een gemeente en beginnende ervaring als voorganger van een gemeente, (2) een persoonlijk roepingsbewustzijn, (3) voldoende geestelijke en emotionele stabiliteit, (4) een Seminariumdiploma, (5) een bijbels gefundeerde gemeenteopvatting die past in de Nederlandse baptisten- en CAMAcultuur en –traditie, (6) voldoende persoonlijke, ethische en leidinggevende competenties om als voorganger te functioneren. Het CvB werkt hierin nauw samen met het Seminarium en laat zich ook adviseren door anderen, bijv. een onafhankelijk arbeidspsycholoog. Het CvB werkt in al haar contacten met de kandidaten voor een VB of AB op basis van vertrouwelijkheid, zowel wat betreft gespreksverslagen als rapportages van psychologisch onderzoek. Verleende Beroepbaarstellingen worden aan de Unie-ABC gemeenten bekend gemaakt. Het CvB legt van zijn werkzaamheden verantwoording af aan de AV van de Unie-ABC, middels een periodieke rapportage.