Wat ik leerde over de bewapening van het christendom door The Boys
Geschreven door Marijn Vlasblom
Zo’n twee jaar geleden werd ik door een paar vrienden gewezen op The Boys – momenteel dé hitserie van Amazone’s eigen videodienst Prime Video. Mijn interesse was gewekt en sindsdien bekijk ik met regelmaat een aflevering. Daarin blijk ik niet de enige: de fanbase van de heldenserie groeit gestaag, voor velen zichtbaar via de ronkende reclame in menig bushokje momenteel.
The Boys is een verfilming van een zogeheten graphic novel. In dat genre worden verhalen ondersteund door zeer expliciete omschrijvingen van (meestal) geweld en seks, waardoor ze de lezer vaak met de neus op de nare kanten van het menselijk bestaan wijzen. Laat ik vooropstellen dat het kijken van The Boys op geen enkele wijze aan te raden is binnen kerkelijke context: het bloed druipt gemiddeld iedere 10 minuten stevig van je scherm… Oppervlakkig gezien staat vrijwel iedere aflevering garant voor een geweldsorgie van ongeveer een uur. Net als je denkt dat het niet gekker en grover kan, bedenken de makers weer iets nieuws dat ook voor mijn ogen niet geschikt blijkt. Ik vraag mezelf dan ook regelmatig af: Waarom kijk ik dit?
Een eerlijk antwoord op die vraag is tweeledig: de entertainmentfactor is zeer hoog. Maar ook… The Boys is in bepaalde opzichten waanzinnig interessant als spiegel van onze cultuur. Het is bij mijn weten voor het eerst dat een serie met zoveel expliciet geweld in staat is zo’n brede doelgroep aan te spreken. Zijn mediaproducties als deze te zien als wegwijzers van de collectieve verdoving die we misschien wel ondergaan in onze tijd? Maar er is meer…
The Boys is een donker en grauw superheldenverhaal dat zich afspeelt in een dystopische spiegel van het hedendaagse Amerika. Wetenschappers blijken een medicijn te ontwikkelen dat na toedienen de drager verandert in een superheld. Door experimenten op kinderen in weeshuizen zijn diverse superhelden ontstaan met allemaal eigen specialismen. De beste superhelden worden geroepen tot ‘The Seven’, een elitegroep van zeven superhelden die wereldrampen afwenden en eigen films, series en franchise krijgen. Aan het hoofd van The Seven staat Homelander: veruit de sterkste superheld en vrijwel onaantastbaar. Met een Amerikaanse vlag als cape geniet hij veruit de meeste belangstelling van de media. Als kijker volgen we Annie, een bijzonder zachtaardig christelijk meisje dat als superheld Starlight tot The Seven genodigd wordt. Eenmaal deel van de elitestrijders, blijkt de boel bijzonder corrupt en van grote ego’s aan elkaar te hangen. Bovenliggende ‘big corporate’ Vaught blijkt haar superhelden vooral te gebruiken om daar rijk van te worden en daadwerkelijke reddingen blijken veelal in scene te worden gezet voor aandacht op social media.
Naarmate de serie zich ontwikkelt sinds 2019, wordt deze in toenemende mate politiek geladen. Daarbij valt de vergelijking met het hedendaagse Amerika in vrijwel elk opzicht te maken. Wat opvalt is de toenemende rol van religie in The Boys. Met name het evangelicale christendom wordt door de machthebbers veelvuldig misbruikt om een boodschap van racisme, haat en polarisatie te verkondigen. Opvallend is dat met name het hypocriete aspect ervan wordt belicht. Zo maakt superheld Homelander een racistisch geladen radicalisering door. Voor de bühne spreekt hij steeds meer over zijn geloof in Jezus, maar achter de schermen overtreedt hij het zesde gebod meermaals per dag. Zijn collega’s in The Seven leren ook de kracht van het christelijk conservatieve geluid en weten het steeds meer als wapen tegen de waarheid in te zetten om hun eigen veiligheid en commerciële belangen te waarborgen
The Boys vertoont op die manier sterke overeenkomsten met het stevige huwelijk tussen Amerikaans-extreemrechts, complottheorieën en conservatief christendom. De ontkoppeling van geloven en handelen is daarbij voor mij het meest in het oog springend. Je hoeft het zelf niet meer te geloven of te leven, zolang het maar collectieve verontwaardiging en boosheid in beweging zet. Homelander komt op die manier met steeds meer weg: het doel dient de middelen.
The Boys is daarmee een treurig statement dat ook het christendom te bewapenen is voor populistisch politiek gewin. De Amerikanen zijn in elk geval alvast gewaarschuwd…
Marijn Vlasblom is docent aan het Seminarium en betrokken bij de Millenial Challenge.