Middenin de coronacrisis lanceert Netflix een ronduit bizarre serie die nu al een legendarische status heeft: Tiger King. De serie volgt het leven van meerdere Amerikanen die een particuliere dierentuin runnen. Althans: dat proberen ze. Uiteraard blijken zij er een nogal exorbitante levensstijl op na te houden die de serie uitermate meeslepend maakt. Maar waarom zou je er eigenlijk naar kijken?

De serie blijkt een schot in de roos voor de online streamingdienst: Tiger King is een regelrechte hit en enkele weken na lancering al een van de best bekeken series op het platform ooit. De camera’s geven je gevoelsmatig een ongecensureerde blik achter de schermen van de zogeheten ‘big-cat-owners’: particuliere eigenaren die forse aantallen exotische katachtigen huisvesten in zelfgebouwde dierentuinen. Dat schijnt nogal een ding te zijn bij de overzeese buren: zo blijken meer tijgers in gevangenschap in de V.S. te leven dan er nog in het wild rondlopen.

Giftige cocktail

De hoofdpersoon in de serie is Joe ‘Exotic’: een extravagante, flamboyante vijftiger met narcistische trekken, zonder enige vorm van zelfbeheersing. Deze giftige cocktail van karaktertrekken stort hem van het ene in het andere drama, met uiteindelijk een poging tot moord tot gevolg. De kijker vraagt zich vol verbijstering continu af: waar zit ik eigenlijk naar te kijken? Een dramaserie? Reality-tv? Een thriller of moordmysterie? De regisseurs weten deze spanning perfect uit te balanceren en de tagline “Murder, Mayhem and Madness” doet volop recht aan de krankzinnige gebeurtenissen die in acht afleveringen de revue passeren.

Tijgerwelpjes

Het succes van de serie zit ‘m vermoedelijk in de fascinatie voor de bizarre koninkrijken die deze dierentuin-eigenaren voor zichzelf hebben gecreëerd. Omringd door lijgers*, leeuwen en luipaarden zijn haast paradijselijke omgevingen gecreëerd die in de buurt lijken komen van de visoenen uit Jesaja, waarbij carnivoren hun habitat veilig delen met lammeren. De tienduizenden bezoekers van deze parken delen foto’s op snapchat en instagram waarbij ze knuffelen met tijgerwelpjes alsof ze vanmiddag even de Hof van Eden hebben bezocht.

Van fun naar fout

Maar schijn bedriegt. Zonder uitzondering blijken de mannelijke eigenaren van deze parken hun dieren te gebruiken als verlengstuk van hun ego. Jonge exoten blijken een magneet te zijn voor potentiële bedpartners, zo blijkt wel uit het feit dat vrijwel alle mannelijke deelnemers aan het programma polygamie praktiseren. Zo ontmoeten we ‘Doc’ Antle; een charismatische man op leeftijd die zich continu laat omringen door rondborstige vrouwelijke onderdanen die zo zijn dochter zouden kunnen zijn. Tijdens interviews blijken zij zonder uitzondering een seksuele relatie te onderhouden met ‘Doc’, die hen in ruil daarvoor voorziet van onderdak, voedsel én een borstvergroting. De vrouwen noemen Doc ‘Bhagavan’: de HEER. Joe ‘Exotic’ en zijn louche zakenpartner Jeff Lowe gaan op gelijksoortige manieren met hun meerdere levenspartners om. Naast de liefdesperikelen zijn geweld en in toenemende mate moord thema in de serie. Langzaam maar zeker verschuift de sfeer dan ook van ‘fun’ naar ronduit fout in een grimmig moordcomplot dat ook de documentairemakers duidelijk heeft verrast.

Genesis 3

De serie Tiger King drukt ons met de neus op de feiten uit Genesis 3. We zijn uit het paradijs en met al haar harmonie verdreven. De schepping is met al haar ongekende schoonheid toneel geworden van strijd en zelfs aan zinloosheid onderworpen (Romeinen 8). Mensen en wilde dieren delen weliswaar dezelfde aarde, maar hebben van God een eigen plaats en tijd gekregen (Psalm 104). Al onze pogingen om het paradijs te imiteren zuchten en kraken onder het gewicht van de gebrokenheid die we vaak slechts tijdelijk buiten de deur lijken te houden. Sterker nog: ons streven naar het paradijs gaat vaak gepaard met geweld - seksueel, verbaal en fysiek - , uitbuiting en onderdrukking van mens of dier. Tiger King bewijst bovenstaande op niet te misverstane wijze.

Reeds en nog niet

Tijdens een opleiding theologie leer je vaak al snel het belang van het ‘reeds’ en het ‘nog niet’. Het stelt dat het belangrijk is om oog te hebben voor de beloften van God die nu al realiteit zijn, maar ook om rekening te houden met het feit dat veel ook nog in het vooruitzicht staat. Deze nuchtere kijk op het eschaton (de dingen die nog komen) voorkomt excessen rondom het claimen van allerlei rechten. Ook de (ana)baptistische geschiedenis kent situaties waarbij het ‘nog niet’ teveel naar de achtergrond is verdwenen, met bijvoorbeeld geweld (Münster) en (seksueel) misbruik tot gevolg. Dat wat begint met grandioze idealen heeft blijkbaar immer de potentie te eindigen in een grootse nachtmerrie.

In de zevende aflevering van Tiger King kijkt men terug op het begin van de gevolgde ‘wildlife zoo’s’, waarbij we een aantal deelnemers zo’n twintig jaar jonger op archiefbeeld zien en met passie horen praten over hun dromen en doelen. Stuk voor stuk zijn het nobele doelen die de meeste van ons zouden omarmen. Tegen het einde van de serie komt men dan ook met een ontnuchterende conclusie: wilde dieren horen misschien wel gewoon in het wild, en dienen we als mensen met rust te laten. Dat hemelse paradijs lijkt misschien dichtbij, maar is door ons mensen vaak mijlen ver weg. Kortom: we zijn er soms bijna, maar nog zeker niet helemaal.

(* een lijger is een kruising tussen een tijger en een leeuw.)